Decyzja o rozwodzie to zazwyczaj bardzo trudne i emocjonalne doświadczenie dla osób, które były ze sobą blisko przez długi czas. Aby formalnie zakończyć małżeństwo, niezbędne jest złożenie pozwu rozwodowego do sądu. Sam proces rozwodowy może być czasochłonny i skomplikowany, dlatego często warto skorzystać z profesjonalnej pomocy adwokata, który pomoże przejść przez wszystkie etapy procedury.
Choć związek małżeński powstaje na skutek zgodnych oświadczeń woli obu stron (dzieje się to w chwili podpisu dokumentu przy okazji ślubu w kościele lub w Urzędzie Stanu Cywilnego), jego rozwiązanie wymaga przeprowadzenia postępowania sądowego zakończonego wyrokiem. Nawet w sytuacji braku wspólnych dzieci i zgodnej woli stron, formalności przed sądem są nieuniknione. Jak napisać i złożyć pozew rozwodowy oraz jak wygląda sam proces rozwodowy?
Jak napisać pozew rozwodowy?
Złożenie pozwu rozwodowego w sądzie to pierwszy krok do formalnego zakończenia małżeństwa. Kodeks postępowania cywilnego oraz kodeks rodzinny i opiekuńczy określają wymogi formalne, jakie musi spełniać takie pismo procesowe.
Co powinien zawierać prawidłowo sporządzony pozew rozwodowy?
- Oznaczenie sądu: Wskazanie sądu, do którego jest kierowany pozew, z uwzględnieniem jego właściwości miejscowej. Zazwyczaj sądem właściwym jest sąd okręgowy miejsca ostatniego wspólnego zamieszkania małżonków, jeżeli przynajmniej jedno z nich nadal tam przebywa.
- Dane osobowe małżonków: Imiona, nazwiska, adresy zamieszkania, numer PESEL powoda/powódki oraz ewentualnie dane pełnomocnika/pełnomocniczki (adwokata, jeżeli będzie zajmował się sprawą).
- Oznaczenie pisma: Wyraźne wskazanie, że jest to pozew o rozwód, z określeniem w treści pisma, czy wnosimy o rozwód z orzekaniem o winie czy bez orzekania o winie.
- Osnowa pisma: Precyzyjne sformułowanie żądań, czyli czego oczekujemy od sądu.
- Uzasadnienie: Opis faktów, na których opieramy nasze twierdzenia, wraz z dowodami na ich potwierdzenie.
- Podpis: Własnoręczny podpis osoby składającej pozew.
- Wymienienie załączników: Lista dokumentów dołączonych do pozwu.
- Dowód wniesienia opłaty od pozwu rozwodowego (zobacz, co składa się na koszty rozwodu).
Co przed napisaniem pozwu rozwodowego?
Jeżeli dopiero szykujesz się do rozwodu, przed napisaniem pozwu rozwodowego, warto szczerze porozmawiać ze swoim małżonkiem. Podkreślam to za każdym razem, kiedy spotykam się ze swoim klientem/klientką. Jeżeli uda Wam się dojść do porozumienia, pomimo różnic czy wyrządzonych sobie krzywd, rozwód może przejść łagodnie dla Was obojga. Jeżeli jednak małżonkowie zaczynają ze sobą walczyć, proces rozwodowy może trwać nawet kilka lat.
Porozmawiajcie o porozumieniu rodzicielskim
Powyżej wymieniłam absolutne podstawy, które powinien zawierać pozew rozwodowy. W praktyce w pozwie rozwodowym należy również określić swoje oczekiwania w zakresie uregulowania spraw dotyczących wspólnych małoletnich dzieci (tj. w zakresie władzy rodzicielskiej, alimentów, kontaktów). Jeżeli jesteście, jako małżonkowie, zgodni co do uregulowania tychże kwestii, warto spisać szczegółowe porozumienie rodzicielskie. Porozumienie takie będzie zawierało szczegółowe informacje o Waszych prawach i obowiązkach. Warto je spisać, aby uniknąć nieporozumień w przyszłości.
Wspólne mieszkanie
W ramach postępowania rozwodowego, sąd może orzec o zasadach korzystania z nieruchomości, którą wspólnie zajmujecie. Rozwód, to nie jest to samo, co podział majątku. Sądy nie są skłonne dzielić majątku w ramach sprawy rozwodowej, bowiem powoduje to zazwyczaj zbędną zwłokę (zakłada się oddzielne postępowanie). Podział majątku jest możliwy tylko i wyłącznie w przypadku pełnej zgodności stron (ale w tej sytuacji praktycznie zawsze jest przeprowadzany u notariusza, względnie – gdy skład majątku nie wymaga podpisania aktu notarialnego – na drodze pisemnej umowy stron). Wróćmy jednak do wspólnego mieszkania małżonków – sąd może określić, kto i w jakim zakresie będzie korzystał np. z mieszkania (np. powód będzie korzystał z pokoju po lewej, pozwana z pokoju po prawej, a z kuchni i łazienki będą korzystać wspólnie). W skrajnych przypadkach rozwodzący się małżonek może żądać orzeczenia eksmisji drugiego małżonka.
Dokumenty, które muszą zostać dołączone do pozwu rozwodowego
Do pozwu rozwodowego należy dołączyć niezbędne dokumenty, takie jak:
- Odpis aktu małżeństwa (jeżeli nim nie dysponujesz, uzyskasz go w dowolnym urzędzie stanu cywilnego).
- Odpisy aktów urodzenia wspólnych małoletnich dzieci (jeżeli nimi nie dysponujesz, uzyskasz je w dowolnym urzędzie stanu cywilnego).
- Potwierdzenie dokonania opłaty sądowej od pozwu.
- Odpis pozwu dla strony przeciwnej (kopia)
- Pełnomocnictwo, jeżeli korzystamy z pomocy adwokata.
- Dowody potwierdzające przedstawione w pozwie fakty, np. dokumenty, zdjęcia, nagrania.
Co musi zbadać sąd w toku sprawy o rozwód?
Podstawowym warunkiem orzeczenia rozwodu jest stwierdzenie przez sąd trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Oznacza to, że między małżonkami nastąpiło zerwanie wszelkich więzi: emocjonalnej, fizycznej i gospodarczej, i że stan ten jest nieodwracalny. Sąd zatem będzie badał/pytał małżonków, czy uczucie pomiędzy Wami wygasło, czy dochodzi pomiędzy nimi do zbliżeń fizycznych i czy utrzymują się samodzielnie. To są podstawowe rzeczy, które sąd musi potwierdzić. Aby rozwiązać małżeństwo przez rozwód, sąd musi ustalić, że rozkład pożycia małżeńskiego jest trwały i zupełny, to jest całkowity i nieodwracalny.
Ile trwa postępowanie rozwodowe?
Czas trwania postępowania rozwodowego zależy od wielu czynników, takich jak:
- Stopień skomplikowania sprawy, a ten często zależy od tego, czy małżonkowie godzą się na rozwód bez orzekania o winie, czy też chcą winę ustalać, oraz – w przypadku posiadania przez małżonków – wspólnych małoletnich dzieci – od tego, czy przedstawiają oni porozumienie rodzicielskie, czy też sąd musi prowadzić postępowanie dowodowe pod kątem wydania orzeczenia o władzy rodzicielskiej, kontaktach i alimentach.
- Liczba i rodzaj dowodów do przeprowadzenia.
- Obciążenie sądu i sędziego prowadzącego sprawę.
Postępowania bez orzekania o winie zazwyczaj trwają krócej, często kończą się na jednej lub dwóch rozprawach. Natomiast sprawy, w których strony domagają się orzekania o winie, mogą trwać znacznie dłużej, nawet kilka lat, ze względu na konieczność przeprowadzenia szczegółowego postępowania dowodowego (analiza dokumentów, przesłuchiwanie świadków, odwołania). Warto wziąć pod uwagę to, co napisałam wcześniej – warto rozmawiać ze sobą.
Nawet, jeżeli sprawa trafiła już do sądu i małżonkowie dążą do orzekania o winie, swoje żądania mogą zmienić. Miałam już wiele takich spraw, w których małżonkowie byli mocno skonfliktowani, jednak z czasem udało się doprowadzić do obopólnej zgody i dość szybko zakończyć całe postępowanie. Nawet, jeżeli małżonkowie nie są zdolni ze sobą rozmawiać, adwokat w imieniu klienta może porozmawiać z adwokatem strony przeciwnej i w ten sposób dążyć do załagodzenia sytuacji.
Często małżonkowie chcą prowadzić nowe życie, często z nowymi partnerami. Zakończenie postępowania rozwodowego może leżeć w ich interesie.
Zanim złożysz pozew rozwodowy
W sytuacjach konfliktowych łatwo jest zapomnieć o potrzebach i uczuciach drugiej strony oraz dzieci. Uważam, że w miarę możliwości warto dążyć do polubownego rozwiązania spornych kwestii. Mediacja czy terapia rodzinna mogą pomóc w osiągnięciu porozumienia, co nie tylko przyspieszy proces rozwodowy, ale także zmniejszy jego negatywny wpływ na wszystkich zainteresowanych. Mediacja jest znacznie tańsza, niż wieloletni rozwód.
Warto być świadomym swoich praw i obowiązków, ale także pamiętać o tym, że każda decyzja podjęta w trakcie rozwodu będzie miała konsekwencje w przyszłości. Dlatego korzystanie z profesjonalnej pomocy prawnej jest niezmiernie ważne. Jeśli potrzebujesz profesjonalnego doradztwa oraz pomocy w sprawie rozwodowej, zachęcam do skorzystania z moich usług. Mam ogromne doświadczenie w prowadzeniu spraw rozwodowych.